Kadıköy Anadolu yakasında, kozmopolit kimliği, sanat ve eğlence hayatıyla öne çıkan bir semt. Kalabalık sokakları, duvarlarında taşıdığı grafitileri, her köşeden yükselen müzik sesleriyle kendi başına bir hikâye yaratıyor adeta. Burada, “namütenahi” sözcüğüyle özdeşleşen bir özgürlük havası sezilebilir. Çünkü Kadıköy, kimliklerin çok renkli mozaiğinde kendine yer açmak isteyen pek çok insanı kucaklayan bir ruhu içinde barındırıyor.

Düşünün, etrafta sokak müzisyenleri, plak dükkânları, kafelerin önünde kitabınızı karıştırabileceğiniz rahat bir atmosfer… Bu ortam, çoğu insana “kendim gibi olabilirim” duygusu veriyor. Tabii ki, hiçbir yerin tam anlamıyla “kurtarılmış bölge” olmadığını biliyoruz. Ancak Kadıköy, genel olarak Türkiye’nin birçok semtine kıyasla daha kabul edici ve samimi bir duruşa sahip diyebiliriz. Bu da travesti bireyler için nefes alınabilecek bir alan oluşturuyor.
Kadıköy’de, travesti bireylerin haklarını savunan, sorunlarını paylaşabilecekleri dernekler ve dayanışma ağları da önemli rol oynuyor. Bu gruplar, hukuki veya psikolojik desteğe ihtiyaç duyan kişilere kapılarını açarak güven veriyor. “Namütenahi” denilebilecek bir dayanışma duygusu bu… Çünkü insanlar sık sık zorluklarla karşılaşsalar bile, birlik olarak kendilerini daha güvende hissediyorlar.

Elbette burada yaşamak veya burada takılmak, her şeyi güllük gülistanlık yapmıyor. Hâlâ önyargılara ve ayrımcı davranışlara maruz kalmak mümkün. Ama yine de, diğer semtlere göre daha rahat hissedilen bu “namütenahi” özgürlük, insanların kendilerini ifade etmesine büyük destek oluyor.

Kadıköy’ün sokak ışıkları, sadece yolları aydınlatmıyor; bazen insanların iç dünyasını da aydınlatıyor. Travesti bireylerin bu sokaklarda yürürken veya sahnede ışıklar altında performans sergilerken hissettikleri heyecan, aslında herkesin eşit ve özgür olabileceği bir dünyanın mümkün olduğuna dair umut taşıyor. “Namütenahi Sokak Işıklarında: Kadıköy’de Travesti Özgürlüğü” derken kastettiğimiz tam da bu: Sonsuz olasılıkların ve hayallerin peşinde koşan, kendi rengini çekinmeden ortaya koyan insanların hikâyesi. Bu hikâyenin bir parçası olmak, kimi zaman cesaret, kimi zaman da biraz şans gerektirse de; gerçek özgürlüğün tadı, bütün zorluklara rağmen paha biçilemez.

Röportajcı (R): Merhaba, öncelikle bu röportaj için zaman ayırdığınız için teşekkür ederim. Kendinizi kısaca tanıtabilir misiniz?

Asya (A): Merhaba, ben Asya. Aslen Antalyalıyım ama 6 yıldır İstanbul’da yaşıyorum. Kadıköy’de bir kafede barista olarak çalışıyorum. Aynı zamanda drag performanslar da yapıyorum.

Nora (N): Merhaba, ben Nora. 28 yaşındayım ve İstanbul’a üniversite için geldim. Kimliğimi özgürce yaşama konusunda Kadıköy’ün rahat bir yer olduğunu düşündüğüm için burada yaşıyorum. Özel bir şirkette ofis asistanı olarak çalışıyorum.

Simge (S): Ben de Simge, 30 yaşındayım. Aslında İstanbul doğumluyum; ailem Pendik’te oturuyor, ama ben son birkaç yıldır Kadıköy’de bir arkadaşımın yanında kalıyorum. Hem moda tasarımıyla ilgileniyorum hem de part-time sahneye çıkıyorum.

Namütenahi Bir Özgürlük Hissi?

R: Röportajımızın başlığında da “Namütenahi Sokak Işıkları” ifadesi var. Kadıköy’de gerçekten sonsuz bir özgürlük hissi bulmak mümkün mü?

A: “Namütenahi” elbette iddialı bir kelime, her yere uymaz. Ama Kadıköy için bir nebze de olsa doğru olabilir. Burası, farklı kimliklere ve tarzlara bir parça daha saygı gösteren bir semt. Fakat tam anlamıyla “sonsuz özgürlük” var demek, biraz romantik olabilir. Yine de İstanbul’un birçok yerine kıyasla daha rahat hissedildiği kesin.

N: Ben de kesinlikle “her şey güllük gülistanlık” demek istemem. Yine de insanlar burada kendi kimliğinle sokağa çıkmana, makyaj yapmana veya saçını istediğin gibi kestirip boyamana bir nebze daha alışık. Yine de zaman zaman meraklı bakışlar, ufak tefek rahatsız edici durumlar olmuyor değil.

S: Namütenahi özgürlük hissi, belki ruhumda yaşadığım bir duygu. Kadıköy’de sokaklara çıktığımda, sahile indiğimde veya bir barda sahne aldığımda “Evet, kendimim ve istediğim gibi olabilirim” diye hissediyorum. En azından bu hissi besleyen bir enerjisi var Kadıköy’ün.